3 - 4. بصیرت در خاندان بنی هاشم علیه السلام

 در واقعه عاشورا همه اهل بیت علیهم السلام ویژگی های اهل بصیرت را به تصویر کشیده اند، اما به جهت اختصار، به برخی از این بزرگواران و روش ایشان اشاره می شود:

 الف - حقّ محوری: حضرت علی اکبرعلیه السلام نه فقط در رکاب پدر بلکه بر مدار حقیقت نورانی امام می گردد. بعد از آنکه اباعبداللّه علیه السلام در عالم رؤیا از شهادت خویش مطلع شد، آیه إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّا إِلَیهِ راجِعُونَ. (بقره: 156) را خواند. علی اکبرعلیه السلام سبب استرجاع را پرسید و حضرت علیه السلام رؤیای خویش را نقل فرمود. عکس العمل علی اکبرعلیه السلام درس آموز است. وی پرسید:

 - آیا ما برحق نیستیم؟

 - چرا، سوگند به خدا که بازگشت بندگان به سوی اوست، ما بر حقّیم.

 - پس ما باکی نداریم که در راه حق جان بسپاریم.

 ب - شهادت طلبی: قاسم فرزند امام حسن علیه السلام در شب عاشورا شهادت را از عسل شیرین تر می داند. نوجوانی چون تکه ای از ماه، که برای کسب اذن میدان بر(نفس المهموم، 208)(راوی می گوید: نوجوانی وارد میدان شد که صورتش چون پارهای از ماه (نورانی و زیبا) بود. (الارشاد، 2 / 107؛ اللهوف، 115) )

 دست و بازوی عموی خویش بوسه می زند. خداوند، قلب او را به سبب ایمان(بحارالانوار، 45 / 34؛ نفس المهموم، 292)

 چنان نورانی کرد که آرزویی جز شهادت ندارد.(ثمره بصیرت، شهادت طلبی و حرکت در راه خداست. در روایت است که جوانی از اهل یقین خدمت رسول اکرم صلی الله وعلیه وآله آمد و از حال یقین خود و آنچه از احوال بهشتیان و جهنمیان می دید، گزارش داد. پیامبر اکرم صلی الله وعلیه وآله او را تأیید فرمود که هَذَا عَبْدٌ نَوَّرَ اللَّهُ قَلْبَهُ بِالْإِیمَانِ. سپس به او فرمود چه درخواستی داری؟ آن جوان تقاضا کرد که حضرتش برای او دعا کند تا به مقام شهادت برسد. روایت در ادامه دارد: چندی نگذشت که او در غزوهای به شهادت رسید. (الکافی، 2 / 53) )

 ج - مقام رضا: عارفان بلا را نشانه لطف الهی و سبب پاکی روح می دانند. این(امام عارفین علی علیه السلام فرمود: هُوَ الَّذِی. .. تَّسَعَتْ رَحْمَتُهُ لِأَوْلِیائِهِ فِی شِدَّةِ نِقْمَتِهِ او خدایی است که. .. رحمتش نسبت به دوستانش در شدت بلا ظاهر می شود. (نهج البلاغه، 123، خطبه 90) )

 اعتقاد که خداوند هرگاه بندهای را دوست داشته باشد او را غرق در بلا می کند(إِنَّ اللَّهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْداً غَتَّهُ بِالْبَلَاءِ غَتّاً. (الکافی، 2 / 253) )

 نشانه وصول به مقام رضاست. عملکرد زینب علیهاالسلام در واقعه عاشورا و حوادث بعد از آن، نشانه تسلیم و رضای وی در برابر اراده الهی و برخاسته از بصیرت اوست. حضرت زینب علیهاالسلام آخرین سفارش برادرش سیدالشهداءعلیه السلام را به جان می گیرد که فرمود:

 اِستَعِدُّوا لِلبَلاَءِ وَ اعلَمُوا أَنَّ اللهَ. .. یعَوِّضُکم عَن هَذِهِ البَلِیةِ أَنوَاعَ النِّعَمِ وَ الکرَامَةِ فَلاَتَشکوا.(موسوعة کلمات الامام الحسین، قم، معهد تحقیقات باقرالعلوم، 1373ش، 491؛ مقتل الحسین، 276)

 خود را برای بلا آماده کنید و بدانید که خدا... در عوض به شما انواع نعمتها و کرامتها را ارزانی می کند پس شکوه نکنید.

 زینب علیهاالسلام هنگامیکه کنار بدن مطهر برادر خویش - سیدالشهداءعلیه السلام - قرار گرفت، دستهای خود را زیر بدن بیسر برادر انداخت و به سوی آسمان بلند کرد و عرضه داشت: إِلَهِی! تَقَبَّلْ مِنَّا هَذَا الْقُرْبَانَ.(مقتل الحسین، 307)

 4 - 4. بصیرت اصحاب امام حسین علیه السلام

 حضرت اباعبداللّه علیه السلام در شب عاشورا در وصف یارانش فرمود:

 فَإِنِّی لَا أَعْلَمُ أَصْحَاباً أَوْفَی وَ لَا خَیراً مِنْ أَصْحَابِی.(بحارالانوار، 44 / 392؛ الارشاد، 2 / 91)

 من یارانی وفادارتر و بهتر از یاران خودم نمی شناسم.

 با این وجود، امام علیه السلام می خواهد یارانش آگاهانه راه را برگزینند؛ از این رو به آنها می فرماید که بیعتم را از گردن شما برداشتم. آنها همه با درایت بهترین انتخاب را کردند و آمادگی خود را برای جانفشانی اعلام کردند. این باور هوشیارانه(ر.ک. به: نفس المهموم، 205)

 عاشوراییان است که آنها را با داشتن اطلاع از شهادت، به مقتل خویش می کشاند. یارانی که همانند سلطان عشق - حسین علیه السلام - مرگ را چون گردنبندی بر گردن دانسته، انتظارش را می کشند. آنها اهل شوخی نبوده اند؛ اما در شب عاشورا مزاح(امام حسین علیه السلام فرمود: مرگ برای فرزند آدم زینت قرار داده شده است چنانکه گردنبند برای دختر جوان. (بحارالانوار، 44 / 366؛ اللهوف، 61 - 60) )

 می کنند، غسل شهادت کرده و آخرین راز و نیاز با خداوند را به همراه مراد خویش انجام می دهند. یارانی که خود را وقف خدا کردند و با سختی هایی که در راه خدا(ر.ک. به: مجموعه آثار، 23 / 552 - 551)

 به آنها رسید هرگز بیمناک و زبون نشدند و سر در برابر دشمن فرود نیاوردند و صبر و ثبات پیش گرفتند که خدا صابران را دوست می دارد.(اشاره به آیه: وَ کأَینْ مِنْ نَبِی قاتَلَ مَعَهُ رِبِّیونَ کثِیرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَکانُواوَ اللَّهُ یحِبُّ الصَّابِرِینَ. (آل عمران، 146) )

 نتیجه گیری:

 بصیرت از نظر دین، چشمی است در درون جان آدمی که انسان به کمک آن، امور الهی را درک می کند و تا حدی اوج می گیرد که امور عادی زندگی را الهی می بیند.

 بشر، همیشه دستخوش فتنه و شیطنت شیطانهایی است که برای تأمین هدفها و مطامع خود با تبلیغات همه گیر و متراکم، تودههای مردم را در تاریکی قتلگاه جهالت قربانی می کنند. در این هنگام تنها راه نجات از فتنه نفاق، بصیرت و روشنگری است.

 در واقعه عاشورا امام حسین علیه السلام جان خود را قربانی کرد تا بندگان خدا را از ضلالت و جهالت نجات دهد.(طوسی، التهذیب، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1365ش، 6 / 113؛ بحارالانوار، 98 / 331؛ زیارت اربعین)

 در داستان عاشورا و فضای کربلا، سه دسته افراد حضور دارند:

 1. آنهایی که مثل حضرت عباس علیه السلام از ابتدا تا انتها با ولی خدا همراه بودند و از چشمه سار زلال بصیرت بهره بردند.

 2. آنها که در میانه راه با چشمه معرفت آشنا شدند و به حبیب خدا پیوستند مثل زهیر بن قین، وهب نصرانی و حر بن یزید ریاحی که نحوه تقربشان و انتخاب درست و به موقع ایشان در نوشتاری مستقل قابل بررسی است.

 3. آنها که از این فرصت تاریخی بهره نبردند و با وجود روشنگری سیدالشهداءعلیه السلام و با وجود یقین به حقانیت راه، بصیرت لازم برای از دست ندادن این فرصت طلایی را نداشتند مثل طِرِمّاح بن حَکم که این مطلب هم طرح بحث جدیدی را می طلبد.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: